Interpretatie van de bewijskracht; wanneer is bewijs ‘sterk’ of ‘zwak’?

De bewijskracht van waarnemingen vertelt hoe sterk deze waarnemingen in de richting van de ene of de andere hypothese wijzen. De bewijskracht kan uitgedrukt worden als een getal, een likelihood ratio (LR). Hoe dit getal precies mee te wegen is niet triviaal. Is een LR van 1000 ‘sterk’ of ‘zwak’?

In dit stuk proberen we een helpende hand te bieden. We bespreken verschillende manieren om begrip te krijgen van LR’s, evenals drie onderwerpen waarbij denkfouten op de loer liggen. Het volgende geldt:

– Wat de LR over de hypothesen zegt heeft niets te maken met of in hetzelfde of andere vakgebieden doorgaans hogere of lagere LR’s gevonden worden.

– Verbale waarschijnlijkheidstermen moeten niet verkeerd geïnterpreteerd worden. De bewijskracht wordt bepaald door het bijbehorende interval.

– Bewijs moet niet genegeerd worden omdat het een lage LR heeft. Ook bewijs met een lage LR kan bijdragen aan het bewijsoordeel. Het geheel aan bewijs kan, in onderling verband en samenhang beschouwd, nog steeds sterk zijn.

Een LR draagt bij aan de mate van zekerheid dat de ene of andere hypothese waar is. Of een LR door iemand als ‘sterk’ of ‘zwak’ gelabeld wordt, hangt af van die persoon en de context. Voor de mate van zekerheid is het label van geen belang: het gaat altijd om de waarde van de LR.