Pensioen is een belangrijk onderdeel van het totale arbeidsvoorwaardenpakket. Toch krijgen bij een individueel ontslag of reorganisatie de gevolgen en mogelijkheden voor het pensioen weinig aandacht.
Vragen als ‘Wat zijn de gevolgen, mocht er geen actie worden ondernomen?’ en ‘Welke voordelen kunnen er worden behaald als er juist wel tot actie wordt overgegaan?’, worden in dit boek beantwoord.
De antwoorden houden rekening met alle rechtsgebieden en zijn uitvoerig onderbouwd met de bijbehorende wetsartikelen, literatuur en jurisprudentie. Ondersteund met een groot aantal praktijkvoorbeelden, bieden de informatie en de besproken oplossingsconstructies een handelingsperspectief voor de ontslagpraktijk.
Deze derde druk is volledig geactualiseerd. Alle relevante wijzigingen naar aanleiding van de per 1 juli 2023 in werking getreden Wet toekomst pensioenen zijn verwerkt.
Dirk-Jan Plate CPC is pensioenrechtadviseur, met veel ervaring op het gebied van reorganisaties bij zowel kleine als grote bedrijven en overheidsinstellingen.
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen / 9
Voorwoord / 11
1 Inleiding / 13
2 Een korte uitleg van het Nederlandse pensioen- systeem / 15
2.1 Hoedanigheden / 15
2.2 Pensioenpijlers / 17
2.3 Pensioenkarakters / 19
2.3.1 Oud pensioenstelsel / 19
2.3.2 Nieuw pensioenstelsel / 21
2.4 Pensioendriehoek / 23
3 Gevolgen beëindiging arbeidsovereenkomst voor het pensioen / 25
3.1 Algemeen / 25
3.2 Ouderdomspensioen / 28
3.2.1 Pensioenregeling bij een verzekeraar of premiepensioen- instelling / 29
3.2.2 Pensioenregeling bij een pensioenfonds / 32
3.2.3 Waardeontwikkeling van een premievrij pensioen / 34
3.3 Nabestaandenpensioen / 35
3.3.1 Partnerdefinitie / 35
3.3.2 Nabestaandenpensioen op opbouwbasis / 37
3.3.3 Nabestaandenpensioen op risicobasis / 38
3.3.4 Automatische verlenging nabestaandenpensioen op risicobasis / 38
3.3.5 Hoogte uitkering / 40
3.3.6 Overgangsrecht nabestaandenpensioen / 41
3.3.7 Geen nabestaandenpensioen overeengekomen / 41
3.4 Arbeidsongeschiktheidspensioen (AOP) / 42
3.5 Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid (PVA) / 43
3.5.1 Arbeidsmobiliteit arbeidsongeschikte werknemer / 44
3.5.2 Overgangsrecht premievrije voortzetting gesloten pensioen- fonds / 48
3.5.3 Overgangsrecht premievrije voortzetting verzekeraar / 49
3.6 Voorwaardelijk pensioen / 49
3.7 Toeslagbeleid gewezen deelnemer / 51
3.8 Waardeoverdracht / 52
3.8.1 Afkoop klein ouderdomspensioen / 53
3.8.2 Waardeoverdracht klein ouderdomspensioen / 56
3.8.3 Collectieve waardeoverdracht op verzoek / 57
3.8.4 Collectieve waardeoverdracht bij liquidatie pensioen- uitvoerder / 58
3.8.5 Interne collectieve waardeoverdracht pensioenfonds bij transitie / 59
3.9 Wijzigingen ná einde arbeidsovereenkomst / 59
3.9.1 Pensioenwijziging gewezen deelnemer / 60
3.9.2 Methoden van wijziging / 61
3.10 Herstel arbeidsovereenkomst, herstel pensioen? / 64
3.11 Invloed pensioen op de transitievergoeding / 65
3.11.1 Gelijkwaardige voorziening / 65
3.11.2 Pensioenontslag / 68
3.12 Vergoeding bovenop transitievergoeding / 70
3.13 Afspraken voortvloeiend uit een beëindigingsovereenkomst / 71
3.13.1 Leeftijdsgerelateerdeontslagvergoeding / 71
3.13.2 Onduidelijke afspraken / 74
3.13.3 Dwaling / 75
3.13.4 Ontslag en pensioencompensatie / 79
3.14 Ook de pensioenuitvoerder moet zorgvuldig informeren / 81
3.15 Samenloop pensioen en WW / 86
3.15.1 WW en deeltijdpensioen / 86
3.15.2 WW en pensioen eerder ingegaan dan baan waaruit WW volgt / 88
3.15.3 Reeds in aanmerking genomen / 89
3.15.4 Samenloop pensioen en IOW / 92
3.15.5 Pensioen uitstellen / 92
4 Mogelijkheden / 95
4.1 Bestedingsmogelijkheden transitie-/ontslagvergoeding / 95
4.2 Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU) / 98
4.3 Seniorenregeling / 104
4.4 Hoe het voorwaardelijk pensioen beschermen? / 107
4.4.1 Voorwaardelijk pensioen nog steeds van belang / 111
4.4.2 Verruiming vervroegde pensionering naar 10 jaar voor AOW- datum / 112
4.5 Vrijwillige voortzetting van de pensioenregeling / 113
4.5.1 Uitvoerderonafhankelijke voorwaarden / 114
4.5.2 Pensioenfondsafhankelijke voordelen / 118
4.5.3 Andere factoren die een rol spelen / 124
4.6 Aanvulling nabestaandenpensioen / 124
4.7 Aanvulling arbeidsongeschiktheidsdekking / 125
4.8 Waardeoverdracht (individueel) / 125
4.8.1 Weloverwogen keuze / 128
4.8.2 Stappenplan / 129
4.8.3 Overige zaken / 130
5 Gerelateerde onderwerpen / 135
5.1 Pensioen-/leeftijdsontslag / 135
5.1.1 Ontslag na verloop pensioenontslagbeding / 136
5.1.2 Pensioenopbouw voortzetten ná bereiken pensioenleeftijd / 138
5.1.3 Pensioen uitstellen ná bereiken pensioenleeftijd / 139
5.2 Beëindiging deelneming, voortzetting arbeidsovereenkomst / 139
Bijlage / 141
Literatuurlijst / 143
Jurisprudentieregister / 145