De cognitieve biases van de maatmens, de gemiddelde consument. Analyse van HvJ EU 14 november 2024, ECLI:EU:C:2024:957 (Compass Banca)

In de Compass Banca-zaak zet het Hof van Justitie van de Europese Unie expliciet de deur open voor een realiteitscheck bij de interpretatie van de maatmens, de gemiddelde consument door te overwegen dat de besluitvorming van de gemiddelde consument kan worden verstoord door beperkingen, zoals cognitieve biases. In deze bijdrage wordt de vraag beantwoord hoe deze realiteitscheck gewaardeerd moet worden in het licht van het streven binnen de EU naar wetenschappelijk onderbouwde regelgeving. Geconcludeerd wordt dat in dat licht de introductie van een algemene realiteitscheck in beginsel positief kan worden gewaardeerd. Een punt van aandacht is echter dat het Hof nu het beste van twee werelden lijkt te willen: een realiteitscheck zonder de opdracht of aanmoediging voor nationale rechters en autoriteiten om empirisch onderzoek uit te (laten) voeren. Dit kan in bepaalde gevallen leiden tot een maatmens waarvan gedacht wordt dat die realistisch is, terwijl dat in werkelijkheid niet het geval is.