Kostenverhaal en financiële bijdragen onder de Omgevingswet

In de Omgevingswet staat de fysieke leefomgeving centraal. De wet heeft daarmee ook betrekking op activiteiten die gevolgen kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving. Denk aan de bouw van woningen en bedrijfsgebouwen.

Om dergelijke activiteiten te kunnen realiseren dienen vaak werken (zoals wegen, parkeerplaatsen, openbaar groen) te worden aangelegd. Ook zijn soms maatregelen nodig (denk aan geluidwerende voorzieningen, compensatie van verloren gegane natuur- en landschappelijke waarden). Ook zijn er kosten van werkzaamheden, zoals het opstellen van een wijziging van het omgevingsplan, het doen van onderzoeken etc.

Omdat planologische medewerking van (veelal) een gemeente benodigd is, komen deze kosten in beginsel ook voor rekening van de gemeente. Onder de Wet ruimtelijke ordening (Wro) is er een wettelijke plicht voor gemeenten deze kosten te verhalen op de initiatiefnemers van dergelijke bouwactiviteiten. Zijn de gronden waarop de bouwactiviteiten kunnen worden verricht in handen van de gemeente, dan worden deze kosten verdisconteerd in de uitgifteprijzen van door de gemeente uit te geven bouwkavels. Indien deze gronden in handen zijn van particuliere exploitanten, dan is sprake van de toepassing van kostenverhaal.

In de Omgevingswet is een nieuw instrumentarium voor het verhalen van kosten bij particuliere exploitatie opgenomen. In dit artikel is een beschrijving van de hoofdlijnen van dit nieuwe instrumentarium opgenomen.