Verantwoordelijkheden in de AI-waardeketen: een analyse van artikel 25 AI Act

Met de aanstaande AI Act worden de verschillende partijen in de zogenaamde AI-waardeketen gereguleerd; van aanbieders van AI-systemen tot de gebruiksverantwoordelijken. Op deze partijen rusten verschillende wettelijke verplichtingen, waarbij de meest strikte van toepassing zijn op de aanbieder. Deze verhouding van verantwoordelijkheden kan verschuiven als de gebruiksverantwoordelijke kortgezegd, eventueel onbewust, wijzigingen aanbrengt in (het gebruik van) het AI-systeem, en daarmee wordt beschouwd als aanbieder. Het artikel 25 AI Act dat op deze verschuiving van toepassing is voorziet in onze ogen echter niet in de benodigde duidelijkheid. Hiermee bestaat het risico dat partijen zich niet bewust zijn van hun (nieuwe) verantwoordelijkheden, met mogelijk sancties en andere negatieve consequenties tot gevolg. Dit kan met name problematisch zijn voor de gebruiksverantwoordelijke die van kleur verschiet, aangezien hij hierdoor aan de striktere wettelijke verplichtingen moet voldoen, terwijl hij in beginsel niet beschikt over de daarvoor benodigde informatie.

Gebruiksverantwoordelijken, maar ook aanbieders, doen er dan ook goed aan om zich bewust te zijn van een mogelijke verschuiving van verantwoordelijkheden en om daarover de nodige afspraken te maken. Met name afspraken omtrent informatieverstrekking door de oorspronkelijke aanbieder lijken op hun plek, aangezien dit voor de gebruiksverantwoordelijke die van kleur verschiet essentieel is om aan zijn nieuwe verplichtingen te voldoen.