Waarheidsvinding: een spel van vraag en antwoord

Waarheidsvinding binnen een juridische procedure kan worden gezien als een proces van het geven van antwoorden op vragen. Een vraag is doelgericht en daardoor bepalend voor het antwoord daarop: die twee vormen daarom een onlosmakelijk geheel. Voor het oplossen van een juridische kwestie staan vaak een of meer rechtsvragen centraal: de vordering of de tenlastelegging met de bijpassende rechtsnorm die in vragende vorm werd gegoten. Die rechtsvraag is echter ongeschikt om het onderzoek naar de feiten op de juiste wijze te sturen, want met die vraag wordt alleen de doelstelling van het onderzoek geformuleerd. Er is voor het feitenonderzoek een open vraagstelling noodzakelijk. Om een zo waarheidsgetrouw mogelijke beslissing te kunnen realiseren, is het daarom nodig om zowel een passende rechtsvraag als een accurate onderzoeksvraag expliciet te formuleren. Het op de juiste wijze concipiëren van dergelijke vragen, vooral die voor het feitenonderzoek, vereist beter inzicht hoe betrouwbare kennis te verwerven. Dat zijn primair methodologische kwesties.